ارزیابی دقیق سلامت پالپ دندان یکی از عناصر مهم تعیین‌کننده در درمان موفق ریشه (درمان اندو) به حساب می‌آید. تشخیص این امر اغلب از طریق محرک‌های حرارتی گرم یا سرد صورت می‌گیرد. با این حال در سال‌های اخیر استفاده از پالپ تسترهای الکتریکی به عنوان روشی جایگزین رونق بسیار بالایی پیدا کرده است. علاوه بر آن، تکنیک‌هایی از قبیل لیزر داپلر و پالس اکسیمتری نیز نتایج بیش از پیش دقیق‌تری را در اختیار دندانپزشک قرار میدهند.
در این مطلب قصد داریم در خصوص پالپ تستر دندانپزشکی به شما اطلاعاتی را ارائه داده و بهترین زمان استفاده از این ابزارها را برایتان شرح دهیم. برای شروع ابتدا به معرفی تسترهای مختلف پالپ دندان می‌پردازیم.
گوتا پرکا چیست و چه کاربردی دارد؟ را در این مقاله از سایت دنتیوا مطالعه کنید.
تسترهای پالپ دندان
تسترهای پالپ دندان اطلاعات ارزشمندی را در خصوص پلن تشخیصی و درمانی در اختیار دندانپزشک قرار میدهند. نتایج حاصل از این تسترها در کنار اطلاعات به دست آمده از شرح حال و معاینه فیزیکی و نیز ارزیابی‌های جانبی دیگر از قبیل عکس‌های رادیولوژی دندان منجر به تشخیص صحیح بیماری زمینه‌ای فرد گردیده و به پزشک در تصمیم‌گیری وی در خصوص اتخاذ شیوه‌های درمانی کمک بسزایی می‌نماید.
دقیق‌ترین روش برای ارزیابی وضعیت پالپ دندان، ارزیابی نمونه‌های بافتی به صورت مستقیم و مشاهده تغییرات رخ داده در آن از قبیل نکروز و التهاب است. با این حال در اغلب موارد امکان انجام چنین کاری در مطب‌های دندانپزشکی وجود نداشته و بنابراین دندانپزشکان ناگزیر از به کارگیری روش‌های غیرمستقیم ارزیابی بافت مانند انجام تستهای پالپ دندان جهت دستیابی به تشخیص دقیق خواهند بود. برای اطلاع از قیمت و خرید پالپ تستر دندانپزشکی به این صفحه مراجعه کنید.
تسترهای پالپ دندان را میتوان به دو دسته کلی تستهای حساسیت (Sensibility) و تستهای حیات (Vitality) پالپ تقسیمبندی نمود. در ادامه به توضیح بیشتر در خصوص ساز و کار هر یک از این تست‌ها می‌پردازیم:
بهترین زمان استفاده از ضدحساسیت در دندانپزشکی چه زمانی است؟ را در این مقاله از سایت دنتیوا مطالعه کنید.
تست حساسیت پالپ دندان چیست؟
تستهای حساسیت پالپ دندان (Pulp sensibility tests) از قبیل تستهای حرارتی (Thermal) و نیز تستهای الکتریکی (Electric Pulp Test یا EPT)، از طریق تفسیر پاسخهای حسی دریافت شده از بافت زنده، معیاری از سلامت پالپ دندان را در اختیار دندانپزشک قرار میدهند.
این تست‌ها اگرچه به طور بسیار شایع در حرفه دندانپزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند، نقص‌ها و محدودیت‌هایی نیز دارند. از همین رو امروزه تستهای حیات به عنوان متد جایگزین این تست‌ها روی کار آمده و محبوبیت بالایی را نیز به دست آورده‌اند.
تست الکتریکی پالپ دندان بر مبنای این اصل طراحی شده است که تحریک الکتریکی منجر به تغییر بار الکتریکی در سطح غشای عصبی گردیده و درنتیجه پتانسیل عملی را در گره‌های رانویه موجود در اعصاب میلینه ایجاد می‌کند. بنابراین بیماران به دنبال انجام این تست احساسی شبیه به گزگز کردن را در محل اعمال ولتاژ احساس خواهند کرد.
بهترین مواد برای پر کردن دندان چیست را در این مقاله از سایت دنتیوا بخوانید.
تست حیات پالپ به چه تستی گفته میشود؟
تستهای حیات پالپ (Pulp vitality tests) با هدف ارزیابی وضعیت جریان خون پالپ دندان به کار رفته و میتوان آن‌ها را معیار دقیق‌تری از سلامت پالپ دندان در مقایسه با تستهای حساسیت دانست. فلومتری لیزر داپلر (Laser Doppler Flowmetry) و پالس اکسیمتری (Pulse Oximetry) از مثالهای تستهای حیات پالپ به شمار میآیند.
نتایج به دست آمده از تستهای حیات اگرچه بسیار امیدبخش به نظر می‌رسند، با این حال همچنان مشکلات فنی متعددی بر سر راه این تست‌ها وجود داشته و بنابراین پیش از آنکه بتوان تستهای حیات را به طور قطعی جایگزین تستهای تشخیصی استاندارد در ارزیابی پالپ دندان نمود، لازم است که ابتدا این مشکلات برطرف گردند.
به علاوه همانند هرگونه پالپ تستر دیگری، نتایج این تست‌ها نیز بایستی با دقت بالا تفسیر گردیده و مورد موشکافی قرار گیرد. علت این موضوع این است که نتایج اشتباه این تست‌ها می‌تواند منجر به تشخیص اشتباه و متعاقباً تحمیل درمان‌های اشتباه و یا غیرضروری بر بیمار گردد.
تا اینجای کار با تکنیک‌های گوناگون ارزیابی پالپ دندان با استفاده از تسترها آشنا شدید. اکنون به سراغ موارد استفاده از این تکنیک‌ها رفته و اطلاعات تکمیلی لازم در خصوص تعیین بهترین زمان استفاده از پالپ تستر دندانپزشکی را برای شما شرح خواهیم داد.
کاربردهای اصلی کلسیم هیدورکساید در دندانپزشکی چیست را در این مقاله از وب سایت دنتیوا بخوانید.
بهترین زمان استفاده از پالپ تستر در دندانپزشکی
هر یک از انواع تستهای پالپ دندان با اهداف مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند. همانطور که گفتیم روش‌های ارزیابی پالپ دندان را میتوان در دو دسته تستهای حساسیت (Sensibility) و حیات (Vitality) جای داد.
از تست حساسیت پالپ در چه زمانی استفاده میشود؟
ارزیابی پالپ دندان بر مبنای پاسخ حسی کیفی آن (تست حساسیت) اغلب در موارد زیر انجام میشود:
- پیش از انجام اقدامات ترمیمی، درمان ریشه و ارتودنسی
- به عنوان پیگیری و پایش بیمارانی که دچار آسیب فیزیکی به دندان‌های خود شده‌اند
- به عنوان روشی برای تشخیص افتراقی بیماری‌های دهان و دندان و رد پاتولوژی‌های برخاسته از پالپ دندان
به طور کلی، حساسیت یک بافت را میتوان تحت عنوان قابلیت آن بافت در پاسخدهی به محرک‌ها تعریف کرد. بنابراین ارزیابی میزان پاسخ به محرک (مانند آنچه توسط تسترهای الکتریکی و حرارتی اندازه‌گیری میشود) اطلاعات نسبتاً دقیقی را از وضعیت پالپ دندان در اختیار دندانپزشک قرار می‌دهد. به صورت یک قانون کلی دندان‌هایی که دچار التهاب پالپ می‌گردند، نسبت به دندان‌های طبیعی پاسخ بیشتری نسبت به محرک نشان میدهند.
دندانپزشکان از نتایج کیفی تستهای حساسیت به منظور تخمین وضعیت سلامت پالپ و حیات (Vitality) آن استفاده می‌کنند. به این ترتیب که اگر پالپ پاسخ مناسبی نسبت به محرک‌ها نشان دهد (که به معنای سالم بودن مسیرهای عصب‌دهی به بافت است)، دندانپزشک فرض را بر این می‌گذارد که بافت پالپ از خون‌رسانی کافی نیز برخوردار است.
در این شرایط دو تشخیص مطرح خواهد بود: یا پالپ کاملاً سالم است و یا دچار التهاب یا به اصطلاح پالپیت شده است. تشخیص نهایی بسته به ماهیت پاسخ حسی (از نظر میزان درد، مدت زمان پاسخ و…)، شرح حال و دیگر یافته‌ها تعیین می‌گردد.
درباره انواع مواد قالب گیری دندان را در این مقاله از فروشگاه اینترنتی دنتیوا مطالعه کنید.
به طور کلی در تست حساسیت، سه نوع پاسخ پالپ نسبت به محرک قابل تصور است:
- هنگامی که پاسخ مناسبی نسبت به محرک وجود داشته باشد، میتوان گفت که پالپ دندان سالم است. پاسخ مناسب به پاسخی گفته میشود که از نظر شدت متوسط و اغراق‌نشده بوده و بلافاصله بعد از حذف محرک پایان پذیرد.
- هنگامی که پاسخی شدید و اغراق‌شده نسبت به محرک حسی وجود داشته باشد، تشخیص التهاب پالپ یا پالپیت مطرح می‌گردد. پالپیت می‌تواند برگشت‌پذیر یا برگشت‌ناپذیر باشد. این امر بستگی به شدت درد و دوام آن دارد. معمولاً درد خفیفی که مدت زمان کوتاهی به طول می‌انجامد، حاکی از التهاب برگشت‌پذیر پالپ بوده و در صورتی که درد بسیار شدید و یا مداوم گردد، التهاب برگشت‌ناپذیر پالپ مطرح خواهد بود.
- فقدان پاسخ در برابر تستهای حساسیت معمولاً نشان‌دهنده احتمال بالای نکروز پالپ بوده و به معنای آن است که دندان پالپ خود را از دست داده و یا پیش‌تر تحت درمان روت کانال قرار گرفته است.
مطالعات بالینی متعدد در انسان نشان داده‌اند که پس از وارد شدن تروما به دندان، ممکن است دست کم به ۴ الی ۶ هفته تا زمان بهبودی عصب و در نتیجه دستیابی به نتایج قابل اعتماد در تست EPT نیاز باشد. این کاهش موقتی حساسیت دندان به دنبال اعمال تنش بر فیبرهای عصبی، پارگی عروق خونی و یا آسیب ایسکمیک رخ می‌دهد. بنابراین در صورت بازگشت حس پالپ دندان، این اثرات نیز قابل برگشت خواهند بود.
برخی مطالعات دیگر حاکی از آنند که به منظور آغاز پاسخ حسی نسبت به EPT به چیزی حدود ۱۰ الی ۱۲ روز تا زمان بهبودی از ترومای وارد شده زمان نیاز است. همچنین دیده شده است که افزایش جریان خون و برداشته شدن فشار از روی عصب ممکن است در این عدم پاسخدهی موقتی نقش داشته باشند.
راهنمای خرید خمیر پالیش کامپوزیت در بهترین نوع و برند را در این مقاله از سایت دنتیوا مطالعه کنید.
بهترین زمان استفاده از تستهای حیات پالپ چه زمانی است؟
مطالعات متعددی در خصوص کاربرد فلومتری لیزر داپلر برای ارزیابی دندان‌های ضربه دیده صورت گرفته است. کاربردهای دیگر این روش در فیلد دندانپزشکی اطفال مطرح بوده و میتوان این تسترهای حیات را به عنوان ابزاری کلیدی برای کمک به تشخیص افتراقی بیماری‌های پری آپیکال دندان به حساب آورد. به عبارت دیگر این تسترها با ارزیابی جریان خون پالپ دندان، به طور مستقیم و بدون واسطه، قابلیت حیات یا Vitality بافت را اندازه‌گیری می‌کنند.
در مقایسه با فلومترهای لیزر داپلر، دستگاه‌های پالس اکسیمتری قیمت نسبتاً پایین‌تری داشته و به صورت روتین در پروسیجرهای مربوط به اعمال بی‌حسی عمومی به کار می‌رود. عبارت اکسیمتری به تعیین درصد اشباع اکسیژن در خون شریانی اطلاق میشود. هموگلوبین‌های حامل و فاقد اکسیژن هر کدام از طیف رنگ متفاوتی برخوردار بوده و بنابراین مقدار متفاوتی از پرتو نور سرخ و فروسرخ را جذب می‌کنند.
دستگاه پالس اکسیمتری از پروب‌هایی جهت ساطع کردن امواج نور سرخ و فروسرخ استفاده نموده و به این ترتیب یک ناحیه عروقی را در معرض پرتوهای الکترومغناطیسی قرار می‌دهد. سپس میزان جذب پرتوهای نور توسط جریان پالسی خون به وسیله یک فتودیتکتور ثبت گردیده و به این طریق میزان اشباع اکسیژن و تعداد ضربان نبض به دست می‌آید.
کانتورینگ، پرداخت و پولیش کامپوزیت ها چیست را در این مقاله از فروشگاه آنلاین دنتیوا بخوانید.
نکات مهم در رابطه با استفاده از پالپ تستر دندانپزشکی
- تستهای حساسیت و حیات پالپ دندان علی‌رغم محدودیت‌های خود، در تشخیص بیماری‌های ریشه کاربرد فراوانی داشته و در مواردی که دندانپزشک مشکوک به ضایعه یا بیماری در پالپ دندان باشد به کار برده می‌شوند.
- آسیب به پالپ دندان ممکن است به دنبال ضربه یا تروما به دندان و یا انواع مختلفی از بیماری‌های ریشه رخ دهد. تشخیص عامل مخدوش کننده سلامت پالپ دندان در اتخاذ استراتژی‌های درمانی مناسب بسیار حائز اهمیت است. بنابراین از پالپ تستر به منظور کمک به تشخیص در موارد پیچیده و دشوار استفاده میشود.
- علاوه بر آن، زمان دیگری که این تست‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، قبل از انجام اقدامات ترمیمی دندان، درمان ریشه و ارتودنسی است. در این موارد اطمینان از سلامت بافت پالپ پیش از شروع درمان، موفقیت تکنیک درمانی را تضمین خواهد کرد.
- روش‌های تست حیات پالپ از قبیل اندازه‌گیری جریان خون به روش فلومتری لیزر داپلر و پالس‌اکسیمتری علی‌رغم کاربرد روزافزون خود به خصوص در حوزه درمان تروماهای دندانی، برتری قابل توجهی نسبت به روش‌های حساسیت مانند استفاده از تحریک حرارتی و الکتریکی نداشته و موفقیت آن‌ها نیز به همان اندازه غیرقطعی و غیرقابل پیش‌بینی است.
- تحقیقات در خصوص دقت تشخیصی پالپ تسترهای دندانپزشکی همچنان ادامه دارد و مطالعه موارد کاربرد این تست‌ها و بهترین زمان به کارگیری آن‌ها حوزه فعالی از پژوهش را در دندانپزشکی به خود اختصاص می‌دهد.
کلیه دندانپزشکان از سراسر کشور می‌توانند از فروشگاه مواد دندانپزشکی دنتیوا بهترین مواد و تجهیزات دندانپزشکی را خریداری کنند. مزایای خرید از دنتیوا شامل پرداخت آسان، پشتیبانی 24 ساعته، ضمانت اصالت کالا و ارسال سریع است. تیم کارشناسان ما آماده پاسخگویی به هرگونه از سؤالات شما خریداران است.
می‌توانید از طریق شماره 09376316184 با ما در دنتیوا در ارتباط باشید.
پالپ تسترهای دندان اطلاعات ارزشمندی را در خصوص پلن تشخیصی و درمانی در اختیار دندانپزشک قرار میدهند. نتایج حاصل از این تسترها منجر به تشخیص صحیح بیماری زمینه‌ای فرد گردیده و به پزشک در تصمیم‌گیری وی در خصوص اتخاذ شیوه‌های درمانی کمک بسزایی می‌نماید.
پالپ تسترهای دندان را میتوان به دو دسته کلی تستهای حساسیت (Sensibility) و تستهای حیات (Vitality) پالپ تقسیمبندی نمود.
تستهای حساسیت پالپ دندان (Pulp sensibility tests) از قبیل تستهای حرارتی (Thermal) و نیز تستهای الکتریکی (Electric Pulp Test یا EPT)، از طریق تفسیر پاسخهای حسی دریافت شده از بافت زنده، معیاری از سلامت پالپ دندان را در اختیار دندانپزشک قرار میدهند.
تستهای حیات پالپ (Pulp vitality tests) با هدف ارزیابی وضعیت جریان خون پالپ دندان به کار میروند. فلومتری لیزر داپلر (Laser Doppler Flowmetry) و پالس اکسیمتری (Pulse Oximetry) از مثالهای تستهای حیات پالپ به شمار میآیند.
ارزیابی پالپ دندان بر مبنای پاسخ حسی کیفی آن (تست حساسیت) اغلب در موارد زیر انجام میشود:
- پیش از انجام اقدامات ترمیمی، درمان ریشه و ارتودنسی
- پیگیری و پایش بیمارانی که دارای آسیب فیزیکی دندانی
- تشخیص افتراقی بیماری‌های دهان و دندان و رد پاتولوژی‌های برخاسته از پالپ دندان
