کامپوزیت دندان یکی از روش‌های رایج در دندانپزشکی برای ترمیم دندان‌ها است که اکنون بیش از هر زمان دیگری مورد استقبال قرار گرفته است. به کمک کامپوزیت می‌توان دندان‌های شکسته، سیاه شده، دارای ترک و پوسیدگی را بدون کمترین عوارض درمان کرد و به آن‌ها جانی تازه بخشید. در این مقاله از فروشگاه مواد دندانپزشکی دنتیوا قرار است راجع‌به انواع کامپوزیت دندان صحبت کنیم، لطفا تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت‌های دندانی امروزه یکی از رایج‌ترین مواد مورد استفاده در کلینیک‌های دندانپزشکی هستند که عمدتاً برای بازسازی و ترمیم دندان‌های قدامی و همچنین برای پرکردن و رفع مشکلات دندان‌های خلفی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به منظور انطباق با نیازهای خاص هر بیمار، انواع متعددی از کامپوزیت‌ها با ویژگی‌ها و نحوه استفاده متفاوت به بازار عرضه شده‌اند.
تنوع بالای انواع کامپوزیت گاهی اوقات انتخاب مناسب‌ترین کامپوزیت دندان برای بیماران مختلف را سخت می‌کند و به همین دلیل واجب است همه دندان‌پزشکان با انواع کامپوزیت‌های دندانی و نحوه کارکرد آن‌ها آشنا باشند.
در این مقاله قصد داریم یک معرفی جامع از انواع کامپوزیت دندان به دندان‌پزشکان محترم ارائه بدهیم.
با انواع رنگ کامپوزیت های دندانی آشنا شوید.
انواع کامپوزیت از نظر ساختار کدام است؟
کامپوزیت ها معمولاً بر اساس اندازه، مقدار و ترکیب پرکننده معدنی طبقه‌بندی می‌شوند.
انواع مختلف کامپوزیت‌های مورد استفاده در دندانپزشکی بر اساس مقدار و ترکیب پرکننده معدنی شامل کامپوزیت ماکروفیل (که کامپوزیت معمولی نیز نامیده می‌شود)، کامپوزیت میکروفیل، کامپوزیت هیبریدی (شامل کامپوزیت‌های سنتی هیبرید، میکروهیبرید و نانوهیبرید) و نانوکامپوزیت است. در ادامه راجع به هر کدام بیشتر توضیح می‌دهیم:
کامپوزیت‌های Macrofill یا درشت دانه
کامپوزیت‌های Macrofill در واقع اولین نسل کامپوزیت‌ها بودند که در اوایل دهه 1960 معرفی شدند. اکنون از کامپوزیت‌های ماکروفیل دیگر استفاده نمی‌شود.
متوسط اندازه ذرات کامپوزیت ماکروفیل بین 10 تا 50 میکرومتر متغیر است. به دلیل اندازه نسبتاً بزرگ و همچنین سختی بیش از حد ذرات ماکروفیل، این کامپوزیت‌ها معمولاً یک بافت سطحی ناهموار از خود نشان می‌دادند و صیقل‌دادن این کامپوزیت‌ها کار بسیار سختی بود.
این نوع بافت سطحی کامپوزیت‌های ماکروفیل باعث می‌شود که دندان‌های ترمیم‌شده بیشتر در معرض رنگ‌پذیری از مواد غذایی رنگ‌زا باشند. کامپوزیت‌های ماکروفیل میزان سایش اولیه بیشتری در نواحی تماس اکلوزالی نسبت به انواع کامپوزیت‌های میکروفیل یا هیبریدی دارند.
کشورهای سازنده کامپوزیت دندان؛ مطالعه درباره کامپوزیت های سوئیسی ، بررسی کامپوزیت ژاپنی ، برندهای کامپوزیت آلمانی ، انواع برندهای کامپوزیت آمریکایی ، معرفی برندهای کامپوزیت کره ای
کامپوزیت های میکروفیل یا ریز دانه
کامپوزیت‌های Microfill در اواخر دهه 1970 معرفی شدند. این نوع از کامپوزیت‌ها حاوی ذرات سیلیس کلوئیدی هستند که قطر متوسط آن‌ها چیزی حدود 01/0 تا 04/0 میکرومتر است.
اندازه کوچک این ذرات منجر به ایجاد یک سطح صاف و صیقلی در ترمیم نهایی دندان‌ها می‌شود که بسیار کمتر از کامپوزیت‌های ماکروفیل در معرض مواد رنگ‌زا قرار می‌گیرد.
کامپوزیت‌های میکروفیل با اینکه از لحاظ زیبایی و سطح صیقلی بسیار بهتر از کامپوزیت‌های ماکروفیل بودند، اما در مقایسه با آن‌ها مقاومت بسیار کمی داشتند و قادر به مقاومت در برابر فشارهای خلفی نبودند.
امروزه مدل‌های مختلفی از کامپوزیت‌های میکروفیل در بازار وجود دارد که عبارتند از Heliomolar از Ivoclar Vivadent و Renamel از Cosmedent.
کامپوزیت کدام کشور بهتر است؟ در ادامه این مقاله از دنتیوا به طور کامل کامپوزیت کشورهای مختلف را بررسی کردیم.
کامپوزیت هیبرید، میکرو هیبرید و نانوهیبرید
کامپوزیت‌های هیبریدی در واقع نوعی از کامپوزیت‌ها هستند که هم مقاومت کامپوزیت‌های ماکروفیل را دارند و هم از قابلیت صیقل‌پذیری کامپوزیت‌های میکروفیل بهرمند هستند.
تقریباً 75 تا 85 درصد وزن این کامپوزیت‌ها از سیلیکا تشکیل شده است. کامپوزیت‌های هیبریدی دارای مخلوطی از ذرات 10 تا 50 میکرومتری با ذرات 40 نانومتری هستند.
نسخه‌های فعلی کامپوزیت‌های هیبریدی همچنین حاوی نانوپرکننده‌های بسیار کوچک هستند که در نتیجه ویژگی‌های برتری نسبت به نمونه‌های اولیه این نوع کامپوزیت دارند.
این نسخه‌های جدیدتر کامپوزیت‌های هیبریدی، کامپوزیت نانوهیبرید نامیده می‌شود. البته کامپوزیت‌های هیبریدی یک مشکل بسیار بزرگ دارند و با گذشت زمان زیبایی اولیه خود را از دست می‌دهند.
نانوکامپوزیت‌ها
یکی از جدیدترین انواع کامپوزیت‌ها، نانوکامپوزیت‌ها هستند که برای اولین بار توسط 3M ESPE به ثبت رسید و Filtek Supreme Ultra Universal نام گرفت.
نانوکامپوزیت‌ها دارای ذرات بسیار کوچکی هستند که تقریبا 20 نانومتر اندازه دارند که این نانوذرات می‌توانند با هم ترکیب شده و نانو خوشه‌ها را تشکیل دهند.
به کمک این ویژگی این ذرات کوچک با هم ترکیب می‌شوند و می‌توانند عملکردی شبیه به عملکرد ذرات بزرگ‌تر در دیگر انواع کامپوزیت مثل کامپوزیت‌های ماکروفیل داشته باشند.
در مجموع این ذرات باعث بهبود ویژگی‌های این نسل از کامپوزیت‌ها و افزایش قدرت، مقاومت در برابر فرسایش و خاصیت صیقل‌پذیری را به دنبال دارد.
کامپوزیت‌های بالک
از دیگر انواع کامپوزیت‌ها از لحاظ ساختار، کامپوزیت‌های بولک هستند که از ترکیب ذرات سیلیس و زیرکونیای غیرتجمعی ساخته می‌شوند.
کامپوزیت‌های بولک در برابر فرسایش مقاومت کمی دارند اما زمانی که به عنوان مواد پرکننده دندان از آن‌ها استفاده می‌شود بسیار عالی عمل می‌کنند.
با برندهای کامپوزیت دندان آشنا شوید؛ مطالعه معرفی کامپوزیت آی پی اس ، معرفی کامپوزیت گرادیا ، معرفی کامپوزیت توکویاما ، معرفی کامپوزیت فلو
انواع کامپوزیت‌های دندانی از نظر کاربرد در دندانپزشکی
کامپوزیت‌های دندانی را می‌توان بر اساس کاربرد آن‌ها در دندانپزشکی به انواع مختلفی از جمله کامپوزیت قدامی، کامپوزیت خلفی، کامپوزیت مایع، کامپوزیت یونیورسال، کامپوزیت سلف کیور و کامپوزیت‌های ارتودنسی تقسیم کرد.
در ادامه راجع به هر کدام از این کامپوزیت‌ها بیشتر توضیح می‌دهیم.
کامپوزیت قدامی
کامپوزیت‌های قدامی به کامپوزیت‌های زیبایی معروف هستند و از آن‌ها برای ترمیم زیبایی استفاده می‌شود، به همین دلیل ظاهر طبیعی این کامپوزیت‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد.
ویژگی اصلی این دسته از کامپوزیت‌ها، این است که می‌توان آن‌ها را تا مدت زیادی براق نگه داشت و به همین دلیل هم در ترمیم زیبایی دندان‌های قدامی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
از کامپوزیت‌های قدامی می‌توان بدون تراشیدن دندان، برای تغییر رنگ، شکل و همچنین اندازه دندان‌ها استفاده کرد.
کامپوزیت خلفی
همان‌طور که از اسم این کامپوزیت‌ها مشخص است، از کامپوزیت‌های خلفی برای ترمیم دندان‌های خلفی استفاده می‌شود.
مهم‌ترین تفاوت دندان‌های خلفی و دندان‌های قدامی، میزان فشاری است که تحمل می‌کنند.
در نتیجه کامپوزیتی که برای دندان‌های خلفی استفاده می‌شود باید مقاومت بسیار بالایی در برابر نیروهای فک در هنگام جویدن داشته باشد.
کامپوزیت مایع
کامپوزیت‌های مایع یا انواع کامپوزیت‌های فلو، اکثر با ویژگی انعطاف‌پذیری بالایی که دارند شناخته می‌شوند. قابلیت انعطاف‌پذیری بالای این کامپوزیت‌ها باعث راحتی کار با آن‌ها می‌شود.
از این کامپوزیت‌ها می‌توان برای پرکردن حفرات دندانی کوچک، پرکردن شکاف‌ها، منافذ و همچنین باقی‌مانده پوسیدگی در دندان‌ها استفاده کرد.
کامپوزیت یونیورسال
کامپوزیت‌های یونیورسال بهترین نوع کامپوزیت‌ها در دندانپزشکی هستند که می‌توان از آن‌ها هم برای ترمیم دندان‌های قدامی و هم برای ترمیم دندان‌های خلفی استفاده کرد.
این کامپوزیت‌ها برای سازگاری با رنگ مینای دندان، طیف رنگی وسیعی دارند و به شکل‌های مختلف سرنگ، کپسول و یا مایع در بازار به فروش می‌رسند.
کامپوزیت سلف کیور
کامپوزیت‌های سلف کیور، دارای پلیمریزاسیون دوگانه هستند و برای استفاده از آن‌ها پلیمریزاسیون با نور الزامی نیست.
از کامپوزیت‌های سلف کیور برای فرآیند کور بیلداپ در درمان پست و کور استفاده می‌شود. همچنین از آن برای ترمیم حفره دندان‌های خلفی استفاده می‌شود.
کامپوزیت‌های ارتودنسی
منظور از کامپوزیت‌های ارتودنسی کامپوزیت‌های رزینی است که مشخصا برای درمان‌های جانبی ارتودنسی ساخته شده اند.
به عنوان مثال در روند درمان ارتودنسی برای چسباندن براکت‌ها و همچنین اتصال باند ارتودنسی از این کامپوزیت‌ها استفاده می‌شود. معمولا کامپوزیت‌های ارتودنسی به صورت لایت کیور هستند و قابلیت آزادسازی فلوراید دارند.
روش‌های استفاده از کامپوزیت‌ها
به طور کلی از کامپوزیت‌ها در دندانپزشکی به دو روش مستقیم و غیرمستقیم استفاده می‌شود که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند.
شیوه مستقیم
در روش کامپوزیت‌های دندانی مستقیم، دندان‌پزشکان کامپوزیت‌های از پیش ساخته را در کلینیک جاگذاری می‌کنند.
از این روش برای درمان‌های مختلفی از جمله پرکردن حفره‌های دندانی کوچک، از بین بردن فاصله دندانی، حذف عیوب جزئی دندان‌ها، تغییر رنگ دندان‌ها و همچنین برای بلندتر نشان دادن دندان‌ها استفاده می‌شود.
شیوه غیرمستقیم
در این روش، کامپوزیت‌ها مطابق با شرایط دندان‌های بیماران مختلف ابتدا در لابراتوار ساخته می‌شوند و سپس دندان‌پزشک آن‌ها را باند می‌کند.
به این ترتیب روش درمان با کامپوزیت‌های دندانی غیرمستقیم طولانی‌تر است و می‌توان به کمک آن سطح و عمق بیشتری از دندان را درمان کرد. از کاربردهای روش کامپوزیت دندانی غیر مستقیم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرکردن حفره‌های دندانی به روش غیرمستقیم اینله یا انله
- روکش دندان
- قابل استفاده برای تغییر شکل دندان‌ها
- پرکردن فواصل زیاد بین دندان‌ها
- قابل استفاده برای درمان و ترمیم همه یا بخشی از تاج‌های دندانی
اشتباهات رایج در کار با کامپوزیت ها را در اینجا مطالعه کنید.
بهترین برندهای تولیدکننده کامپوزیت دندانپزشکی کدام اند؟
شرکت‌های بسیار زیادی در جهان کامپوزیت‌های دندانپزشکی را تولید می‌کنند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای مخصوص به خود را دارند.
اگر قصد خرید کامپوزیت دارید، باید با برندهای مطرح تولید کننده کامپوزیت در جهان آشنا باشید. شما می‌توانید هم کامپوزیت‌های برندهای آمریکایی مختلف مثل 3M، Bisco،Ivoclar vivadent و Cosmedent را بخرید یا از برندهای کامپوزیت ژاپنی نظیر Gradia Direct ، Geanial و kuraray کامپوزیت مورد نظر خودتان را تهیه کنید.
مسلما قیمت کامپوزیت برندهای مختلف آمریکایی و ژاپنی با هم متفاوت است و شما باید در هنگام خرید کامپوزیت به بودجه بیماران خود توجه داشته باشید.
سخن پایانی
بدون شک کامپوزیت یکی از پرطرفدارترین روش‌های درمانی ترمیمی در دندانپزشکی است و بسیاری از مردم برای رفع نواقص و مشکلات دندانی خود به استفاده از این روش روی می‌آورند. در این مطلب از دنتیوا ما در رابطه با انواع کامپوزیت دندانی از نظر جنس و کاربردهای بالینی آن‌ها توضیح دادیم.
مسلما برای انجام هر عمل درمانی و ترمیمی در دندانپزشکی، اول باید برای تهیه مواد اولیه و ابزار مرغوب اقدام کنید. فروشگاه دنتیوا در خدمت شما دندان‌پزشکان محترم است تا تمام نیازهای مختلف مطب دندانپزشکی شما را برطرف کند. با دنتیوا می‌توانید در عرض چند دقیقه، با کیفیت‌ترین ابزار و مواد دندانپزشکی را با قیمتی استثنایی خریداری کنید.
سوالات متداول راجع‌به انواع کامپوزیت دندان
خیر کامپوزیت‌ها انواع مختلفی دارند و برای ترمیم و درمان دندان‌های مختلف می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
کامپوزیت‌ها از نظر ساختار عبارتند از کامپوزیت‌های ماکروفیل، کامپوزیت‌های میکروفیل، کامپوزیت‌های هیبریدی، کامپوزیت‌های بولک و نانوکامپوزیت‌ها.
انواع کامپوزیت‌ها از نظر کاربرد درمانی عبارتند از کامپوزیت قدامی، کامپوزیت خلفی، کامپوزیت مایع، کامپوزیت یونیورسال، کامپوزیت سلف کیور و کامپوزیت‌های ارتودنسی.
از کامپوزیت‌ها به دو روش مستقیم و غیرمستقیم در دندانپزشکی استفاده می‌شود.
